Warszawski arsenał, czyli królewski magazyn broni, to wczesnobarokowy, dwukondygnacyjny budynek w formie zamkniętego czworoboku.

Ma wymiary 64 na 83 metry oraz obszerny wewnętrzny dziedziniec. Gmach został wzniesiony w latach 1638-1643 z rozkazu króla Władysława IV. Budową kierowali kolejno Paweł Grodzicki i Krzysztof Arciszewski. Był wielokrotnie przebudowywany: w latach 1752-1754 według projektu Jana Zygmunta Deybla lub Joachima Daniela Jaucha, 1779-1782, 1822 przez Wilhelma Mintera, 1832-1835 przebudowany na więzienie, 1935-1938 usunięcie z gmachu więzienia i adaptacja na potrzeby Archiwum Miejskiego Warszawy z przywróceniem w dużej części pierwotnego wyglądu.

W połowie XVII wieku w Arsenale przechowywano ok. 100 dział oraz broń ręczną. We wrześniu 1655 budynek został zdobyty przez Szwedów. W 1702 został częściowo zniszczony wskutek wybuchu prochu wywołanego uderzeniem pioruna.

Arsenał był kilkukrotnie świadkiem ważnych wydarzeń z polskiej historii. W nocy z 29 na 30 listopada 1830 roku ludność Warszawy zdobyła budynek, wspierając tym samym rozpoczynające się powstanie listopadowe, zaś 26 marca 1943 miała tu miejsce najsłynniejsza akcja Szarych Szeregów, znana jako akcja pod Arsenałem.

Gmach został zniszczony przez Niemców po powstaniu warszawskim w 1944.

W latach 1948-1950 Arsenał został odbudowany według projektu Bruno Zborowskiego. Od 1959 jest siedzibą Państwowego Muzeum Archeologicznego.

31 sierpnia 2006 Rada Warszawy podjęła uchwałę o zmianie nazwy stacji warszawskiego metra Ratusz na Ratusz Arsenał.

AVERBIS - Przewodnik po Warszawie