Elizeum

Elizeum - podziemna rotunda wykonana z cegły usytuowana w stoku Skarpy Wiślanej znajdująca się na terenie parku przy ul. Książęcej w Warszawie.

Jest budowlą w typie maison de plaisance (domu przyjemności), jedynym z zachowanych pawilonów ogrodowych wchodzących w skład kompleksu ogrodu romantycznego założonego przez podkomorzego Kazimierza Poniatowskiego, brata króla Stanisława Augusta.

Budowla powstała w latach 1776-1778 według projektu Szymona Bogumiła Zuga. Elizeum jest zakomponowane na planie centralnym, zamknięte z czterech stron półkolistymi niszami i przykryte kopułą udekorowaną wewnątrz sztukaterią. Część centralną na dwóch kondygnacjach obiegają korytarze ze sklepieniem kolebkowym. Wnętrze doświetlone było kiedyś przez okrągły otwór w sklepieniu, na którym stała zewnętrzna latarnia. Obecnie w tym miejscu jest niewielki otwór, mało widoczny wśród traw porastających skarpę.

Po krótkim okresie swojej świetności Elizeum, pozostawione bez właściciela stało się miejscem zapomnianym i opuszczonym.

Obecnie wnętrze Elizeum pozbawione jest wystroju, jedynymi świadkami dawnej świetności są odciski kasetonów dekorujących sklepienie, fragmenty tynku w bocznym korytarzu oraz fragment trójbarwnej polichromii w układzie pasowym na ścianie górnego korytarza.

Prace warsztatowe i wyniki dyskusji publicznej stanowiły podstawę do przygotowania zaleceń konserwatorskich. Po remoncie Elizeum powinno być przeznaczone do zwiedzania, z możliwością ekspozycji wystaw i wykorzystaniem sali do koncertów i przedsięwzięć kulturalnych.

Obecnie obiekt ten stanowi ważne w skali regionu zimowisko nietoperzy, znajdujące się na liście najważniejszych europejskich zimowisk nietoperzy, prowadzonej przez Porozumienie o Ochronie Populacji Europejskich Nietoperzy EUROBATS.

AVERBIS - Przewodnik po Warszawie